Spitsbergen

en Oslo (2022)

Reisverslag Spitsbergen - 2022

en Oslo

/reisverslagen/europa/spitsbergen-en-oslo/reisverslag/19-20-juli-2022/

(c) Wouter en Carin van de Weerd


Torellneset (ijsbeer en walrus) - Alkefjellet - papegaaiduikers

Dinsdag 19 juli – Topdag op Torellneset

Als ik wakker word rond zes uur, is het helder en mooi weer. Ik kan vanuit bed de landtong zien waar we gisteren gelopen hebben en de walruskolonie hebben gezien. Vandaag staat in het teken van ‘wachten op de coastguard’, die ons terug naar Longyearbyen gaat begeleiden.

Tijdens het ontbijt komt Phil met een verrassing. We gaan toch een zodiac cruise maken richting de gletsjer. De gletsjer ligt in dezelfde baai als waar we gisteren aan land zijn gegaan. Hij is nog niet uitgesproken of het trekt helemaal dicht van de mist. Zicht van ongeveer 100 meter, max. De beloofde zodiac cruise komt ter discussie te staan. Heeft het zin? Is er iets te zien?

Om ons af te leiden zijn er drie lezingen én een salsa les door de masseuse. Rond 10 uur volgt het verlossende woord. De zodiacs worden te water gelaten. We gaan cruisen en zien dan wel of er zicht is. De rode groep (wij dus) gaan als eerste. Eenmaal op het water zien we vooral een witte wereld. Wit van de mist, niet van de sneeuw. Het water is spiegelglad. Er komen veel vogels voorbij. Dan zakt de temperatuur plotseling een paar graden. Ik doe mijn capuchon op om me warm te houden. De gletsjer doemt voor ons op uit de mist. Het is een indrukwekkend, stille, witte en grote wereld.

 

 

 

Dan is er een ijsbeer gespot waar we gisteren de walrussen op het strand hebben gezien. Einde rust. We gaan er heen. Onderweg zien we nog een ijsbeer die van de ijskap naar beneden bij het water komt. Het klapstuk van deze zodiac cruise is de landtong waar heel veel walrussen liggen te slapen, met een groep walrussen ervoor in het water en twee ijsberen ernaast op het land. Een moeder en een twee jaar oud jong. Het jong (waarschijnlijk een mannetje) zit de walrussen in het water uit te dagen en te observeren. Af en toe volgt zijn blik een voorbij komende vogel. We zien de walrussen, het zoute zeewater uit hun neusgaten snuiven en horen hun snurkgeluiden.

 

 

 

Marc, onze zodiac driver, laat ons er zo lang mogelijk van genieten. Dan moeten we echt terug. De gele en blauwe groep willen ook een zodiac cruise maken. Geef ze eens ongelijk. Nu is het onze tijd om vanaf de grote boot toe te kijken. Dat doen we onder genot van een warme kop koffie, gewapend met verrekijker en fototoestel vanaf het bovendek.

Na de lunch worden we door Phil bijgepraat over de situatie. De kustwacht uit Longyearbyen zal halverwege de middag bij ons aankomen in Torellneset. Dan zal helder worden of we meteen van de boot worden geëvacueerd of dat we met de Ocean Explorer zelf zo snel mogelijk naar Longyearbyen zullen varen onder begeleiding van de kustwacht. Later in de middag wordt bekend dat de kustwacht een duiker het water in stuurt om de schade vanaf de buitenzijde onder water te beoordelen.

Ondertussen luisteren wij naar een lezing van Kris over zijn langlauftocht van het noorden van Svalbard naar het zuidelijkste puntje. Een bijzonder en grappig verhaal. En we zijn veel aan dek om de omgeving in ons op te nemen. Als je dan toch verplicht voor anker moet liggen ergens, dan is dit er beste een goede plek voor.
Er liggen rondom ons besneeuwde bergen, een gletsjer, polar desert van kleine kiezels en de walrus kolonie ligt voor ons neus op ongeveer 600 meter afstand. De walrussen zijn niet bijzonder dynamisch, maar de drie ijsberen wel. Zij zorgen voor een mooi schouwspel. Moeder en zoon die we ‘s ochtends bij de walrussen hebben gezien, houden het voor gezien. Ze geven het idee op dat er misschien een walrusjong te vangen is. Zij lopen weg. Dan komt er een derde ijsbeer de heuvel af, ook een vrouwtje (want ook een halsband ten behoeve van monitoring en onderzoek). Zij lijkt even met de andere twee te kletsen en loopt dan door naar de walrus hangplek. Met doelgerichte pas loopt ze een half rondje om de walrussen die liggen te slapen, en loopt dan naar ze toe. Een gehaaste volksverhuizing is het gevolg. De helft van de walrussen vlucht met veel stof en gespetter het water in. De andere helft richt de kop op en gaat vervolgens weer liggen.

De gidsen denken dat de ijsbeer zo probeert om een stampede te veroorzaken waarbij de grote walrussen, de pups doodtrappen. Zodat de ijsbeer dit platgetrapte jong vervolgens tot prooi kan maken en opeten. Het ziet er spectaculair uit, zo’n uit elkaar stuivende kluit walrussen. Helaas voor de ijsbeer, geen geplette jongen. Geen eten. Ze probeert het nog een keer wat verderop, bij walrussen in het water. Maar ook zonder resultaat. Verder dan een serieuze stare down komt het niet . Dan taait ook deze ijsbeer teleurgesteld af. Ze ‘kletst’ weer even met de andere twee ijsberen, die nog in de buurt wachten, en loopt dan uit zicht weg.

Het is al met al een enerverende middag aan dek. Ook al liggen we verplicht voor anker en liggen we hier al ruim een dag. Er is toch nog veel te zien.

Tijdens de recap horen we het nieuws dat de kustwacht heeft besloten dat we zelf terug naar Longyearbyen kunnen varen onder escorte van de kustwacht. Maar wel zo snel mogelijk via de kortste route en zonder sightseeing en detours. De kortste route is via het noorden; via dezelfde route terug dus. Jammer dat we niet via de zuidpunt terugvaren, dan hadden we tenminste nog een ‘rondje’ gevaren en misschien wat van de kust kunnen zien.

In het noorden is het nogal mistig hebben we ervaren, dus dat wordt een uitzichtloos tochtje. Als we in Longyearbyen aankomen, zullen we aan boord verblijven. We worden niet ondergebracht in hotels in het stadje. Albatros Expeditions zal vanaf de boot verschillende uitjes voor ons organiseren in en rond Longyearbyen. Wat we precies kunnen gaan doen is nog niet bekend. Best gek dat we niet onze geplande reis af kunnen maken, maar wel terug naar Longyearbyen kunnen varen en vervolgens aan boord kunnen blijven. De toerist in ons vindt dat we dan net zo goed ons geplande rondje Spitsbergen hadden kunnen afmaken. Maar ja, zo zit de wereld niet in elkaar. Veiligheid boven alles.  Alle passagiers zullen met drie verschillende vluchten van Longyearbyen naar Oslo vliegen. Wij gaan er van uit dat wij gewoon zaterdagmiddag zullen vertrekken. Of dat klopt wordt morgen duidelijk.

Phil en de kapitein hebben met de kustwacht onderhandeld dat we nog wel wat dichter en wat langzamer langs een vogelrots ‘Alkefjellet’ mogen varen. Dat is rond 22 uur vanavond. Tussen de gletsjers ligt een kale vol gescheten rots met kleine plateaus die allemaal vol zitten met guillemots. Helemaal vol. Ervoor vliegen een ontelbare hoeveelheid vogels heen en weer. En op het water liggen vogels te rusten om vervolgens in grote paniek weg te vluchten voor onze boot die hun rust ruw komt verstoren. Dikke paniek. De smeltende ijskappen leveren een spectaculair landschap en kleuren op. Als ik inzoom met mijn camera maak ik het ene abstracte schilderij na het andere. Dit is weer een onverwacht cadeautje, net als het schouwspel vanmiddag van de ijsbeer met de walrussen. Omdat we nu eigenlijk niets meer verwachten, is dit extra leuk. Mooie omgeving, mooi licht, veel vogels. We genieten.

 

 

 

We zijn net, licht onderkoeld, terug in onze cabin als omgeroepen wordt dat er een walvis is gezien aan bakboordzijde. Hup, jas en regenbroek weer aan en naar buiten. We zijn te laat. De walvis is alweer voorbij gezwommen en verdwenen.

Dan is het eindelijk tijd voor een tuk.

 

Ik ben je hond niet

Het is grappig om te merken dat er in een groep reizigers altijd mensen zijn waar je makkelijk en soepel contact mee hebt. Met wie je regelmatig een praatje maakt, op het dek, in de wachtrij, bij de koffie, bij de recap, aan tafel bij het eten. Er zijn ook altijd mensen die je totaal niet liggen, soms verbazen en op andere momenten ronduit irriteren.

In de groep aan boord is een Amerikaanse oudere dame die altijd bijzonder aanwezig en luidruchtig is. Op zich al genoeg om hoog op mijn irritatie-radar te komen. Daarbij begint ze al met vragen en blaten zonder dat ze eerst de moeite heeft genomen om zelf even te kijken of na te denken. ‘Iets afwachten’ of ‘iets zelf zien’ zijn concepten die haar niet bekend lijken. Haar overlevingsstrategie is ‘elke vraag die in je opkomt eruit gooien’. Ik kan me geen recap herinneren waarbij ze niet van zich heeft laten horen. En ze doet het ook tijdens de zodiac cruise, waardoor het onmogelijk is om rustig van de omgeving te genieten. Zo lang er geen ijsbeer of walrus te zien is, vuurt ze de ene na de andere (in mijn ogen onzinnige) vragen op de gids of medepassagiers af. Ik vind het dan moeilijk om me hier voor af te sluiten en heb enorme bewondering voor de gidsen die haar altijd rustig en vriendelijk antwoorden.

Grappiger is een Amerikaanse man: vijftiger met een Aziatisch uiterlijk. Hij en zijn vrouw zijn een onafscheidelijk duo. Bij het diner heeft hij altijd een rugzakje bij zich, waar een walrus (speelgoed knuffel) half uit steekt. Ik heb het beest Wally de Walrus gedoopt. Tijdens het eten, vaak tijdens het dessert, pakt hij Wally uit de rugzak, neemt ‘m onder zijn arm en spreekt een korte boodschap over wat ze gegeten hebben. Dit wordt door zijn vrouw (of zus?) met haar mobiele telefoon gefilmd. Heel bijzonder om te zien. Bij de recap heb ik gezien dat hij een Duitser allemaal foto’s van eten liet zien op zijn mobiel en er uiterst geanimeerd bij vertelde. Is hij een beroemde foodblogger ofzo? Of is hij niet helemaal goed, als gevolg van een hersenbloeding of iets dergelijks? Hij is in ieder geval een opvallend type.

Het meest bijzondere koppel is een Duits stel. Dat zij ook altijd praten in de zodiac en in het algemeen veel geluid maken, helpt niet op mijn likability-scale. Dat hij pas na een half uur observeren, turen door de verrekijker én verwoede luidruchtige aanwijzingen van zijn vrouw twee ijsberen zag, die Wouter en ik al binnen de minuut zagen, helpt ook niet. Dit koppel is eigenlijk altijd samen. Maar soms zijn ze elkaar even kwijt, wat gelijk voor paniek zorgt. De man is wat sloom en zij heeft een soort ADHD gedrag. De tempi verschillen nogal. In woord, gebaar en voortbewegingssnelheid. Voor de gevallen dat hij haar niet kan vinden, hebben ze een heel doeltreffende oplossing gevonden. Ik moet toegeven dat hun methode uiterst succesvol is, maar ik krijg er een heel onprettig gevoel bij. Hij fluit, waarop zij gelijk reageert, rond kijkt, omhoog veert en roept dat ‘ze hier is’. Het is net een baasje die zijn hond bij een wandeling terugfluit. Zij is heel gehoorzaam. Wouter vindt dit gelukkig ook een hele rare manier van met elkaar omgaan. Gelukkig maar, want ik ben zijn hond niet!

 

Woensdag 20 juli – Zonder titel I

Dit wordt waarschijnlijk een saaie dag. We varen langs de noordkust met 20-26 km per uur terug naar Longyearbyen. Het is mistig. We kunnen ongeveer 100-150 m van de boot af zien. Binnen die range vliegt af en toe een vogel voorbij, maar gebeurt verder niet veel; zeg maar niets.

Er zijn twee lezingen gepland voor vandaag en natuurlijk de standaard eet-evenementen als ontbijt, lunch, tea en diner. We gaan naar de lezing van Emiel over het leven rond Svalbard waarin hij vertelt over de flora. Bloemetjes; altijd leuk.
En ’s middags gaan we naar de talk van Dorte. Dorte vertelt over de dingen die ze in haar leven heeft gedaan. Zo was ze bijvoorbeeld personal assistant van de premier van Denemarken en van Groenland, ranger in Zuid Afrika, werkzaam in de kunstwereld, en eigenaar van een coachingsbureau. Ze vertelt ook over de mensen die ze heeft ontmoet: Mandela, Desmond Tutu, Thatcher, Reagan, de koningin en prins gemaal van Denemarken. Ze is nu 79 en werkt nog steeds als gids bij Albatros Expeditions. Ze is er fit genoeg voor, maar ik vraag me toch af: Doet ze dit omdat ze het leuk vindt of omdat ze het geld nodig heeft? Dat laatste zou wel treurig zijn en dat is ze niet, juist altijd opgewekt. Dus ze zal het wel doen omdat ze het leuk vindt.

Hoe dichter we bij Longyearbyen komen, des te meer zicht we vanaf de boot krijgen. We zien zelfs wat rotsachtige kusten en de laatste kilometers varen we door een mooie baai. We komen rond 21.30 uur in Longyearbyen aan.